Odmowa przyjęcia mandatu za brak maseczki – co robić dalej? Jak wygląda procedura? Jakie masz prawa? Jak się zachować na policji i w sądzie?
Przede wszystkim – nie namawiamy nikogo, aby nie nosić maseczek. Przeciwnie – mimo nieprawidłowego uregulowania tego obowiązku w prawie – namawiamy, aby maseczki nosić. Przede wszystkim ze względu na osoby starsze. Jednak każdemu może się zdarzyć, że zapomni wziąć maseczkę ze sobą i akurat zostanie przyłapany przez policję.
Drugie zastrzeżenie: opisujemy sytuację, w której obowiązek noszenia maseczek został uregulowany w rozporządzeniu. Za kilka, kilkanaście dni obowiązek ten będzie widniał w ustawie, jeśli oczywiście ustawa zostanie podpisana przez Prezydenta RP.
Artykuł jest dla tych, którzy już wcześniej odmówili przyjęcia mandatu za brak maseczki oraz dla tych, którzy odmówią przyjęcia mandatu jeszcze przez kilka dni/tygodni – do czasu wejścia w życie noweli ustawy o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi. (uwaga: patrz – aktualizacja na dole artykułu!)
Obecny obowiązek noszenia maseczki jest na tyle kontrowersyjny, że zupełnie nie dziwią nas decyzje o nieprzyjmowaniu mandatu. Niewątpliwie nakładanie obowiązków powszechnych, na wszystkich obywateli, nie powinno się odbywać poprzez wydanie rozporządzenia.
Zwłaszcza, że rządzący dysponują całym aparatem państwowym, ogromnymi środkami finansowymi i ludzkimi, zatem spoczywa na nich szczególny obowiązek stanowienia prawa w prawidłowy sposób. Mamy prawo oczekiwać od władzy, że przepisy przez nich stanowione będą najwyższej jakości, starannie przemyślane i przygotowane. A nie są.
Trzeba też podkreślić, że prawo do rozpoznania swojej sprawy przez sąd w wyniku odmowy przyjęcia mandatu jest konstytucyjnym uprawnieniem każdego obywatela i nikt nie powinien nam z tego powodu grozić, straszyć czy wyciągać inne negatywne konsekwencje.
Procedura
Czynności na policji
Zatem: jeśli odmówiłeś przyjęcia mandatu (przykładowo za brak maseczki, ale procedura jest w zasadzie taka sama dla wszystkich innych wykroczeń), to prawdopodobnie zostaniesz wezwany na przesłuchanie na policję.
W pierwszej kolejności zostaniesz poproszony o dowód osobisty i zapytany o dane osobowe, czyli imię i nazwisko, adres zamieszkania (jest to adres, pod którym faktycznie mieszkasz), stan cywilny, gdzie pracujesz, ile zarabiasz, kogo masz na utrzymaniu, numer telefonu, adres e-mail itd.
Twoje prawa
Masz prawo do odmowy złożenia wyjaśnień, o czym powinieneś zostać pouczony. W praktyce jest tak, że policjant wręczy ci kartkę z pouczeniem oraz poprosi o pokwitowanie odbioru. W praktyce więc nikt pouczenia nie czyta, bo są to po prostu przepisy przeklejone z kodeksu postępowania w sprawach o wykroczenie, a zatem pouczenie nie jest napisane ludzkim językiem.
Masz również prawo do składania wniosków dowodowych, ale w tej sytuacji – czyli odmowa przyjęcia mandatu za brak maseczki – punktem sporu nie są raczej okoliczności faktyczne, ale kwestie prawne. Raczej (powtarzam: raczej) nie będzie potrzeby składania wniosków dowodowych.
I teraz twarda rzeczywistość: jeśli jesteś sam na przesłuchaniu, czyli bez adwokata lub radcy prawnego, to funkcjonariusz policji może próbować wywrzeć na ciebie pewien wpływ, namawiać do zmiany stanowiska czy “uprzejmie doradzać”.
Możesz usłyszeć, że jak pójdziesz do adwokata to zapłacisz mu majątek i w dodatku dostaniesz surowszą karę. To nieprawda. Wystarczy zasięgnąć zwykłej porady prawnej, żeby uzyskać rzetelne informacje na temat swojej sytuacji. Można też w sądzie zawnioskować o zwrot kosztów poniesionych na obrońcę.
Możesz usłyszeć, że będziesz musiał pokryć koszty sądowe, nawet 2000 zł. To też nieprawda, najczęściej koszty sądowe w sprawach o wykroczenia wynoszą ok. 100 zł.
Musisz być asertywny. To jest twoje prawo do sądu i nie nabieraj się na żadne sztuczki.
Właściwie w tej sytuacji, którą opisujemy (odmowa przyjęcia mandatu za brak maseczki) możesz jedynie wyjaśnić, że nie jesteś osobą chorą ani podejrzewaną o zachorowanie w myśl art. 46b ppkt 4) ustawy o zapobieganiu oraz zwalczaniu chorób zakaźnych u ludzi, w związku z czym obowiązek noszenia maseczek cię nie dotyczy.
Z przesłuchania sporządzony zostanie protokół, który oczywiście PRZECZYTAJ PRZED PODPISANIEM!
Czynność przesłuchania na policji zazwyczaj trwa ok. 40 minut. Zazwyczaj.
W obecnym czasie najczęściej jednak Policja zwraca się do Ciebie z pismem informującym o możliwości przesłania swoich wyjaśnień na piśmie. Nie ma więc potrzeby udawania się na Policję.
Etap sądowy
Jeśli policja rzeczywiście skieruje wniosek do sądu o ukaranie, to prawdopodobnie dostaniesz z sądu wyrok nakazowy. Nie martw się, jest to bardzo częste zjawisko, to nie musi być jeszcze koniec postępowania – możesz się odwołać i złożyć do sądu sprzeciw.
Wówczas sąd rozpozna Twoją sprawę na zasadach ogólnych. Czyli po złożeniu sprzeciwu dostaniesz informację o terminie rozprawy, na którą oczywiście powinieneś pójść.
W danym terminie idziesz więc do sądu i czekasz pod salą aż Twoja sprawa zostanie wywołana. Na sali sąd zapyta cię ponownie o dane osobowe oraz spyta, czy przyznajesz się do popełnienia danego czynu i czy chcesz złożyć wyjaśnienia.
Oczywiście chcesz – poinformuj sąd, że Twoim zdaniem powszechny obowiązek nakładany na obywateli nie może być zapisany w rozporządzeniu oraz że w danym dniu nie byłeś ani chory ani podejrzewany o zachorowanie. Na marginesie: tylko lekarz mógłby to stwierdzić.
Sąd może również przesłuchać policjanta w charakterze świadka, ty też możesz mu zadawać pytania, np. czy i w jaki sposób stwierdził, że jesteś osobą chorą lub podejrzewaną o zachorowanie.
Zobacz też:
P.S. Co robić natomiast, jeśli obowiązek noszenia maseczek zostanie zapisany w ustawie? Wiele zależy od ostatecznego brzmienia przepisu. Zawsze jednak – jeśli masz wątpliwości co do danego wykroczenia – możesz nie przyjąć mandatu. Naszym zdaniem obowiązek noszenia maseczek może obowiązywać jedynie podczas stanu klęski żywiołowej, której rząd nie ogłosił. Zaznaczamy jednak, że jest to tylko nasza wstępna opinia.
Aktualizacja (22.04.2021 r.):
W dniu 2 kwietnia 2021 r. Sąd Rejonowy w Mińsku Mazowieckim stwierdził, że mimo nowelizacji nakaz noszenia maseczek wciąż jest niekonstytucyjny! Czyn miał miejsce już po zmianie przepisów z grudnia 2020 r.
W swoim uzasadnieniu sąd podniósł, że:
- obowiązek noszenia maseczek godzi w konstytucyjną wolność do poruszania się i w związku z tym powinien zostać wprost przewidziany w ustawie – tymczasem wydane rozporządzenie odsyła jedynie do ogólnego przepisu,
- ustanowienie nakazu obowiązującego na terenie całego kraju, zamiast na wyszczególnionych obszarach, jest przekroczeniem delegacji ustawowej do wydania rozporządzenia.
Aktualizacja (22.04.2021 r.):
W związku z zapowiedziami Ministra Zdrowia, że w niedługim czasie zostaną zniesione obostrzenia, w tym obowiązek noszenia maseczek, otwiera to drogę do skutecznej i prostej strategii procesowej, jeśli nie przyjęliśmy mandatu. Jeśli chcesz się dowiedzieć więcej, opłać poradę na odległość, a potem dostaniesz naszą wskazówkę: https://slmadwokaci.pl/produkt/porada-online/
UWAGA: Wpisz kod MASECZKI22 a dostaniesz rabat na poradę 60 zł!
Zobacz pozostałe wpisy blogowe – Wykroczenia
Co grozi za potrącenie pieszego poza pasami?
Zadzwoń lub napisz do nas Kontakt z kancelarią adwokacką Opole – SLM AdwokaciPotrącenie pieszego, zwłaszcza poza wyznaczonym przejściem, jest jednym z najpoważniejszych incydentów drogowych, które mogą prowadzić do surowych konsekwencji prawnych. Kierowcy,...
Co grozi za przekształcenie budynku gospodarczego w mieszkalny?
Zadzwoń lub napisz do nas Kontakt z kancelarią adwokacką Opole – SLM AdwokaciW Polsce przekształcenie budynku gospodarczego na mieszkalny wiąże się z koniecznością spełnienia szeregu wymogów prawnych i formalnych. Chociaż budynek gospodarczy może wydawać...
Co grozi za sprzedaż auta zajętego przez komornika?
Zadzwoń lub napisz do nas Kontakt z kancelarią adwokacką Opole – SLM AdwokaciSprzedaż samochodu zajętego przez komornika to poważne naruszenie prawa, które niesie za sobą określone konsekwencje prawne. W polskim systemie prawnym samochód zajęty...