Umowa dożywocia – na czym polega i czy można ją rozwiązać?

Umowa dożywocia polega na tym, że właściciel nieruchomości przekazuje jej własność na rzecz innej osoby (przy czym nie musi to być członek rodziny) w zamian za dożywotnie utrzymanie.

Umowa dożywocia – na czym polega?

Jeśli sama umowa nie wskazuje, co rozumieć przez „dożywotnie utrzymanie”, nowy właściciel powinien zapewnić zbywcy nieruchomości wyżywienie, ubranie, światło i opał, a także przyjąć do jako domownika (lub zapewnić mieszkanie) oraz zapewnić mu odpowiednią pomoc i pielęgnowanie w chorobie, jak i sprawić na własny koszt pogrzeb.

W skrócie można powiedzieć, że nabywca nieruchomości w przypadku umowy dożywocia musi zapewnić zbywcy opiekę, dach nad głową oraz dbać o niego aż do śmierci.

Zmiana umowy dożywocia

Co jednak w przypadku, gdy nabywca nieruchomości nie wywiązuje się ze swoich obowiązków?

Co do zasady, jeśli stosunki zbywcy nieruchomości i jej nabywcy znacznie się popsują, możliwe jest dokonanie zmiany prawa dożywocia na rentę (w wysokości takiej, jaka jest wartość opieki ustanowionej w umowie dożywocia). Jednak w wyjątkowych wypadkach sąd może taką umowę rozwiązać. W orzecznictwie natomiast wskazuje się jako przykład takiej wyjątkowej sytuacji popełnianie przez nabywcę czynów karalnych (np. naruszenia nietykalności cielesnej lub pobicia) wobec pierwotnego właściciela nieruchomości.

Umowa dożywocia – czy można ją zawrzeć na rzecz osoby trzeciej?

Pozostając przy temacie umowy dożywocia dziś zajmiemy się kwestiami związanymi z ustanowieniem prawa opieki nad inną niż właściciel nieruchomości osobą. Przepisy bowiem dopuszczają taką możliwość, jednak nie może to być osoba przypadkowa!

Kodeks cywilny przewiduje, że na podstawie umowy dożywocia można zastrzec prawo do opieki na rzecz osoby bliskiej dla właściciela nieruchomości. Przepisy jednak nie wyjaśniają, jak rozumieć pojęcie „osoby bliskiej”. Generalnie w takim przypadku wskazuje się, że chodzi o więzi emocjonalne, które niekoniecznie muszą polegać na pokrewieństwie.

Oznacza to, że osobą bliską w rozumieniu tego przepisu nie musi być członek rodziny – wystarczy, aby była to osoba, z którą właściciel nieruchomości posiada szczególne i silne więzi emocjonalne (np. partner, z którym właściciel nieruchomości wspólnie zamieszkuje i gospodaruje).

Zobacz też: https://www.gov.pl/web/rodzina